Bytom – kościół św. Wojciecha.
| Głosy | Klawiatury | Traktura gry | Traktura rejestrów |
| 44 | 3+P | pneumatyczna | pneumatyczna |
Organy wybudowała w 1897 roku firma Schlag und Söhne. Posiadały wówczas 21 głosów, podzielonych na dwa manuały i pedał. W 1928 r. instrument został rozbudowany przez firmę Sauer z Frankfurtu nad Odrą. Wówczas zespół brzmieniowy został powiększony do 44 głosów. Sauer zachował szafę dawnych organów, rozszerzając ją o dwie symetryczne szafy dobudowane z obu stron. W czasie tej rozbudowy zainstalowano także nowy kontuar, który został sprowadzony z Konserwatorium Lipskiego. Posiada on trzy manuały i pedał oraz wiele urządzeń pomocniczych, w tym aż sześć wolnych kombinacji, co rzadko się spotyka w kontuarach pneumatycznych. W 1908 r., czyli w czasie, gdy kontuar zainstalowany był w Lipsku zasiadał za nim m. in. Max Reger.
Część organów, zbudowana przez Schlaga jest wyposażona w wiatrownice upustowe typu „Einkanzelentaschenlade”. Sauer dobudował wiatrownice kieszonkowe, ze stojącymi kieszonkami. Sekcje manuału II i III są zamknięte w szafach ekspresyjnych.
DYSPOZYCJA ORGANÓW
| Manuał I Bordun 16′ Principal 8′ Gamba 8′ Hohlflöte 8′ Gemshorn 8′ Octave 4′ Flöte 4′ Octave 2′ Quinte 2 2/3 Mixtur 4 fach Trompete 8′ | Manuał II Salicjonal 8′ Quintaton 8′ Flöte 8′ Geigenprincipal 8′ Flöte treaverso 4′ Principal 4′ Progressio 2-3 fach Krumhorn 8′ | Manuał III Bordun 16′ Aeoline 8′ Nachthorn 8′ Koncert flöte 8′ Principal 8′ Block flöte 4′ Prestant 4′ Flautino 2′ Zartquinte 2 2/3 Septime 1 1/7 Terz 1 1/3 Sifflöte 1′ Cymbel 3 fach Sing. Regal 8′ Oboe 8′ | Pedał Principal 16′ Violon 16′ Subbas 16′ Bordun 16′ (transm. z III man.) Octavbass 8′ Bassflöte 8′ Octave 4′ Mixtur 2 fach Posaune 16′ Trompete 8′ |
| II/I, III/I, III/II, I/P, II/P, III/P, II/I-4′, III/II-16′, P-4′ 6 wolnych kombinacji Fortissimo, Tutti Piano Pedal, Tutti Pedal Generalcoppel Wałek crescendo Wyłącznik rejestrów ręcznych Wyłącznik połączeń pedałowych Wyłącznik głosów języczkowych Wyłącznik głosów 16′ Żaluzje II i III manuału Tremolo |
Opis sporządzony na podstawie informacji zebranych przez prof. Juliana Gembalskiego.
Zdjęcia: o. Andrzej Trzęsicki OFM.
o. Ksawery Majewski OFM
19.06.2004
/Źródło: www.organy.art.pl/